Oplossingsgerichte Methodiek

Veel vragen waar patiënten in de huisartsenpraktijk mee komen kunnen worden beantwoord vanuit het ‘diagnose -> recept’ denken. Wat is de oorzaak van de klacht, hoe kan deze worden verholpen? De visie op gezondheid is onder invloed van het concept ‘positieve gezondheid’ aan het veranderen. Daardoor heeft de huisartsenpraktijk in toenemende mate te maken met vragen rond leefstijl, gedragsverandering, complexe samenhang van klachten en problemen. Daarbij is niet eenduidig een oorzaak aan te wijzen.Het oplossingsgerichte gedachtengoed laat het zoeken naar oorzaken los. Daarbij wordt verondersteld dat de antwoorden die nodig zijn om tot duurzame gedragsverandering te komen bij de patiënt zelf aanwezig zijn. De Zorgverlener krijgt daardoor een andere rol: die van coach. Samen met de patiënt gaat hij/zij op zoek naar positieve uitzonderingen, wat werkt wèl en welke stappen in de goede richting zijn haalbaar. Dit vergt een heel andere manier van denken, een andere ‘mindset’. Van analyse/deductie naar synthese. Daarnaast vergt het andere vaardigheden en gebruik van methoden. Oplossingsgericht werken is geen trucje of kunstje dat op vaardighedenniveau geleerd kan worden. Het begrijpen van de principes en daaruit leren handelen is essentieel voor de succesvolle toepassing van oplossingsgericht werken.

Het oplossingsgericht werken heeft zijn oorsprong buiten de huisartsenzorg. De oorspronkelijke theorie, vertaald naar 9 principes en 7 stappen in het gesprek, wordt toegelicht. Relatief recent is het boek ‘Positieve Gezondheidszorg’ van F. Bannink geschreven waarin de vertaalslag wordt gemaakt van de algemene theorie over oplossingsgericht werken naar de huisartsenpraktijk. Dat biedt waardevolle input voor de training. Daarnaast worden theoretische ‘uitstapjes’ gemaakt naar Methode Coachende Gespreksvoering, Motiverende Gespreksvoering en Problem Solving Treatment (PST). Dit zijn alle drie oplossingsgerichte gespreksmethoden.

Doel van de scholing

Door gebruik te maken van jouw kennis van de principes, methoden en technieken van oplossingsgerichte gespreksvoering, ben je in staat om patiënten op oplossingsgerichte wijze patiënten te begeleiden met de problemen die zij ervaren. Doordat je tijdens de training oefent met de methodiek, ervaar je hoe het is om oplossingsgericht te worden begeleid. Je ervaart dus zelf het nut van oplossingsgericht gecoacht worden.

Hoe ziet het programma er uit?

Basiscursus - Deel 1:

  1. Kennismaken, bespreken verwachtingen, wensen (maatwerk), leerdoelen
  2. Introductieoefeningen om het oplossingsgerichte paradigma beter te begrijpen en te ervaren
  3. Vier oplossingsgerichte vragen: demonstratie en nabespreking
  4. Zelf oefenen 4 oplossingsgerichte vragen
  5. Coachende Gespreksvoering: Demonstratie en nabespreking
  6. Zelf oefenen Coachende Gespreksvoering (6 vragen) en nabespreken
  7. Eigen oplossingsgericht plan opstellen voor toepassing tussen dagdeel 1 en 2

Basiscursus - Deel 2:

  1. Terugblik, ervaringen
  2. Interactieve introductie theorie van Oplossingsgericht werken
  3. Onderwijs-leergesprek over de 9 principes en 7 stappen van oplossingsgericht werken
  4. Demonstratie en nabespreking
  5. Zelf oefenen oplossingsgericht coachen en nabespreken
  6. Eigen plan opstellen voor toepassing
  7. Evaluatie

Basiscursus - Deel 3:

  1. Terugblik, ervaringen, vragen
  2. Oefenen met casuïstiek uit de praktijk van de deelnemers
  3. Theorie: PST principes en stappen; scheiden van klachten en problemen
  4. Oefenen met fictieve patiëntcasus
  5. Eigen plan voor toepassing opstellen met behulp van oplossingsgerichte vragen
  6. Evaluatie

Verdiepingscursus - Deel 4:

Wanneer je een tijdje met deze werkwijze aan de slag bent loop je ongetwijfeld tegen allerlei vragen aan. Hopelijk ervaar je eerste successen bij de enigszins welwillende patiënten en wil je jezelf nu nog verder uitdagen door met casuïstiek aan de slag te gaan van patiënten die je geneigd bent te omschrijven als ‘die wil niets’ of ‘die staat hier niet voor open’. We noemen dit meestal ‘omgaan met weerstand’. Daarnaast is er gelegenheid tot oefenen van de eerder aangereikte technieken en is er aandacht voor alle vragen van de deelnemers.

  1. Welkom, kennismaking en verwachtingen
  2. Inventarisatie van vragen van deelnemers
  3. Oefening ‘learn, teach, apply’; wat kan je al zeggen over oplossingsgericht werken?
  4. Interactieve introductie theorie ‘omgaan met weerstand’
  5. Oefenen in omgaan met weerstand
  6. Oefeningen gericht op ingebrachte vragen of door de trainer meegebrachte casus
  7. Evaluatie

Doelgroep

  • Praktijkondersteuners
  • Doktersassistenten

Docent(en)

  • Hans van der Veen